ANA BABAYA 'KALPLE'YAPILACAK VAZİFELER
Anne-baba, insanın en başta hürmet edeceği kudsî iki varlıktır.
Onlara hürmette kusur eden, Hakk’a karşı gelmiş sayılır. Onları hırpalayan er-geç hırpalanmaya maruz kalır.

İnsan, daha küçük bir canlı halinde var olmaya başladığı günden itibaren, hep anne-babanın
omuzlarında ve onlara bâr olarak gelişir. Bu hususta ne peder ve vâlidenin çocuklarına karşı olan
şefkatlerinin derinliğini tâyine, ne de onların çektikleri sıkıntıların sınırını tesbite imkân yoktur. Bu itibarla, onlara hürmet ve saygı, hem bir insanlık borcu hem de bir vazifedir.

İmam-ı Nesefî hazretleri, sağlığında iken evlâdının ana-babasına karşı kalbiyle yapacağı on vazifeyi şöyle bildiriyor:

1. Ana-babaya acımalı, onlara çok merhamet etmelidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Merhamet etmeyene, merhamet edilmez, acımayana acınmaz.) [Müslim]

2. Ana-babayı sevmelidir. Her fırsatta ana-babanın ellerini öpmeli, sevdiğini hissettirmelidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Annesinin ayağını öpen, Cennetin eşiğini öpmüş olur.) [Şir’a]

3. Ana-babanın sevinçlerine sevinmelidir. Bir şeye sevinince, (Ne iyi olmuş, hayırlı olsun!) gibi sözlerle memnuniyetini bildirmelidir.

4. Ana-babanın üzüntülerine üzülmeli, dertleri ile hemdert olmalıdır. Bir şeye üzülmüşlerse, (Geçmiş olsun) diyerek ilgilendiğini, üzüldüğünü bildirmeye çalışmalıdır.

5. Ana-babanın çok söylemelerinden incinmemelidir. İncinse bile, kesinlikle incindiğini hissettirmemelidir.

6. Ana-babaya sitem etmemeli ve cefalarına kızmamalıdır. Sözlerini hiç duymamış gibi hareket etmelidir.

Hak teâlâ hazretleri Mûsâ aleyhisselâma buyurdu ki: (Yâ Mûsâ! Bir kimse, ana-babasına karşı gelirse, onun dilini kes ve herhangi bir azâsıyla ana-babasını gücendirirse, o azâsını kes!)

Ana-babasını râzı eden kimse için, Cennette iki kapı açılır. Ana-babası râzı olmayan kimse için de Cehennemde iki kapı açılır. Bir kimsenin ana-babası zâlim dahî olsalar, onlara karşı gelmek, onlarla sert konuşmak câiz değildir.

7. Ana-babadan razı olmalıdır. Ne yapıp yapmalı, onların rızalarını almaya çalışmalıdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Allahü teâlânın rızası ana-babanın rızasındadır.) [R. Nâsihîn]

8. Ana-babayı incitmekten çok korkmalıdır. İsra suresinin 23. âyet-i kerimesinde:

(Ana-babaya iyi davranmak, onlara yumuşak ve tatlı söylemek) emredilmektedir. Gaflete düşüp ana-babanın kalbini kırarsan, derhal rızalarını almaya çalış, yalvar ve ne yaparsan yap, onların gönlünü al!

9. Ana-babaya nazlanmamalıdır. Aksine onların nazına katlanmalıdır. Çünkü ana-baba, küçükken bizim çok nazımızı çektiler. Nazlanma sırasının onlarda olduğunu unutmamalıdır.

10. Ana-babadan çok sıkıntı görülse de, ölseler de kurtulsak diye düşünmemeli, çok yaşamalarını arzu etmelidir. Onlar, bizden çok sıkıntı gördükleri hâlde, yaşamamızı istemişlerdi. İcabında kendileri aç durup bizi doyurmuşlardı.